Levensverhaal
De nasleep van de crisisjaren ’20; de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog; de Tweede Wereldoorlog; de dekolonisatie; de (op)komst van de televisie; de watersnoodramp; de moord op president Kennedy; de Vietnamoorlog; de seksuele revolutie; de maanlanding; de (op)komst van het internet en mobiele telefoon; de invoering van de pinpas; 11 september en de MH17.
Zo maar een geheel niet wetenschappelijk verantwoorde greep uit de ontwikkelingen in de wereld die je hebt meegemaakt als je bent geboren tussen 1930 en 1940. Dan ben je nu tussen de 83 en 93 jaar oud. Ongelooflijk eigenlijk wat je dan allemaal hebt zien komen en gaan. Je hoofd zou ervan gaan tollen.
Het kan haast niet anders dan dat iemand van die leeftijd een mooi levensverhaal heeft om te vertellen. Ook – en misschien wel juist – als ze zelf zeggen ‘mijn leven was niet zo bijzonder’, ‘ik heb een heel gewoon leven gehad’ of iets in die trend. Het moge zo zijn dat zij hun eigen leven als niet zo spannend beoordelen, maar door de tijd waarin het zich afspeelt, is het bijna bij voorbaat de moeite waard.
Ieder mens heeft een verhaal. Een verhaal dat zich afspeelt tegen de achtergrond van al deze en nog veel meer belanghebbende gebeurtenissen op het nationale en internationale toneel kan niet anders dan interessant zijn. Daarom is het optekenen van levensverhalen van oudere mensen zo speciaal. En ze verdienen het allemaal om vastgelegd te worden.
Onlangs ben ik begonnen aan mijn inmiddels zesde levensverhaal. Deze keer van een oude heer die naar eigen zeggen ‘heel veel niet meer weet’. Ons eerste gesprek vindt plaats aan de keukentafel en in het bijzijn van zijn twee zonen. Ondanks zijn claim dat hij veel was vergeten, wist hij hen toch te verrassen met diverse onbekende feiten en verhalen.
En zo gaat het meestal. Uitspraken van het lijdend voorwerp als ‘ik weet heel veel niet meer’ of ‘mijn leven was niet zo spannend’ neem ik inmiddels met een korreltje zout. Want de meeste mensen weten echt niet hoeveel ze nog weten. Feiten en belevingen zijn weggezakt in de tijd. Tot een onderwerp ter sprake komt, dan komt er toch weer van alles en nog wat boven.
De kracht van associatie valt in deze ook niet te ontkennen; de ene herinnering triggert de andere. Voor je het weet ben je een uur verder en heb je weer een immer groeiende lijst van onderwerpen die later in het traject zeker nogmaals aan de orde moeten komen.
Ik kan niet wachten waar dit nieuwe levensverhaal avontuur van deze 80-plussser ons gaat brengen. Wat de oude heer allemaal heeft te vertellen. Hoe is hij de oorlog doorgekomen? Kreeg hij natte voeten in 1953 of juist niet? Waar was hij toen Kennedy werd vermoord? Kan hij uit de voeten met een mobiele telefoon? We gaan het allemaal bespreken. Ik ben benieuwd en kan niet wachten. Eén ding staat vast: saai wordt het niet.